HAYVANCILIK
Kocaeli’de Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan
Kocaeli İli’nde 765201 dekar alan tarım amaçlı kullanılmaktadır. İl genelinde hayvancılık ekonomik faaliyetler arasında önemli bir yer işgal etmektedir. Hayvancılık faaliyetleri ve yetiştiricilik Kandıra ve İzmit ilçelerinde yoğunlaşmış durumdadır. 2020 yılı itibariyle Kocaeli ili sınırlarında 69.864 adet Süt Sığırı, 7.851 adet saf Kültür Sığırı, 16.931 adet melez Sığır, 2.743 adet Yerli Sığır, 405 adet Manda, 27.379 adet Buzağı ve Dana, 887 adet Manda yavrusu, 881 adet At, 1 adet Katır, 17 adet Eşek ve 1 adet Deve olmak üzere toplam 126.960 adet Canlı Büyükbaş Hayvan kaydedilmiştir. Kocaeli İlinde bulunan büyükbaş hayvanların cins, yaş ve cinsiyetlerine göre sayıları aşağıdaki tablolarda (Tablo A) gösterilmektedir.
Tablo A. Kocaeli’de Bulunan Canlı Büyükbaş Hayvanların Cins, Yaş ve Cinsiyetlerine göre sayıları
|
HAYVANIN CİNSİ, YAŞI ve CİNSİYETİ |
ADET |
|
Süt Sığırları, Canlı (Saf Kültür) 2 ve daha yukarı yaşta (İnek) |
14.651 |
|
Süt Sığırları, Canlı (Saf Kültür) 1- 2 yaş arası (Düve) |
8.177 |
|
Süt Sığırları, Canlı (Kültür Melezi) 2 ve daha yukarı yaşta (İnek) |
25.249 |
|
Süt Sığırları, Canlı (Kültür Melezi) 1- 2 yaş arası (Düve) |
11.562 |
|
Süt Sığırları, Canlı (Yerli) 2 ve daha yukarı yaşta (İnek) |
2.648 |
|
Süt Sığırları, Canlı (Yerli) 1- 2 yaş arası (Düve) |
889 |
|
Süt Sığırları, Canlı (Manda) 2 ve daha yukarı yaşta (İnek) |
5.881 |
|
Süt Sığırları, Canlı (Manda) 1- 2 yaş arası (Düve) |
807 |
|
Saf Kültür Sığırları, Canlı, 2 ve daha yukarı yaşta (Boğa) |
3.582 |
|
Saf Kültür Sığırları, Canlı, 2 ve daha yukarı yaşta (Öküz) |
11 |
|
Saf Kültür Sığırları, Canlı, 1- 2 yaş arası erkek (Tosun) |
4.258 |
|
Melez Sığırlar, Canlı, 2 ve daha yukarı yaşta (Boğa) |
8.693 |
|
Melez Sığırlar, Canlı, 2 ve daha yukarı yaşta (Öküz) |
23 |
|
Melez Sığırlar, Canlı, 1- 2 yaş arası erkek (Tosun) |
8.215 |
|
Yerli Sığırlar, Canlı, 2 ve daha yukarı yaşta (Boğa) |
1.524 |
|
Yerli Sığırlar, Canlı, 2 ve daha yukarı yaşta (Öküz) |
232 |
|
Yerli Sığırlar, Canlı, 1- 2 yaş arası erkek (Tosun) |
987 |
|
Manda, Canlı, 2 ve daha yukarı yaşta (Boğa) |
163 |
|
Manda, Canlı, 1- 2 yaş arası erkek (Tosun) |
242 |
|
Buzağı ve Dana, Canlı (Sığır Saf Kültür), 1 yaşından küçük erkek |
4.208 |
|
Buzağı ve Dana, Canlı (Sığır Saf Kültür), 1 yaşından küçük dişi |
4.421 |
|
Buzağı ve Dana, Canlı (Sığır Kültür Melezi), 1 yaşından küçük erkek |
7.850 |
|
Buzağı ve Dana, Canlı (Sığır Kültür Melezi), 1 yaşından küçük dişi |
9.136 |
|
Buzağı ve Dana, Canlı (SığırYerli), 1 yaşından küçük erkek |
863 |
|
Buzağı ve Dana, Canlı (SığırYerli), 1 yaşından küçük dişi |
901 |
|
Manda yavrusu, Canlı, 1 yaşından küçük erkek |
376 |
|
Manda yavrusu, Canlı, 1 yaşından küçük dişi |
511 |
|
At, Canlı, 3 yaşından küçük (dişi ve erkek) (Tay) |
346 |
|
At, Canlı, 3 ve daha yukarı yaşta (Kısrak) |
398 |
|
At, Canlı, 3 ve daha yukarı yaşta (İğdiş ve At) |
57 |
|
At, Canlı, 3 ve daha yukarı yaşta Damızlık (Aygır) |
80 |
|
Katır, Canlı, 3 ve daha yukarı yaşta |
1 |
|
Eşek, Canlı, 1 yaşından küçük (dişi ve erkek) |
4 |
|
Eşek, Canlı, 1 ve daha yukarı yaşta (dişi ve erkek) |
13 |
|
Deve, Canlı, 3 yaşından küçük (dişi ve erkek) |
1 |
|
TOPLAM |
126.960 |
Kocaeli’nde 1 adet at hastanesi 1 hipodrom ve 54 adet özel hara bulunmaktadır. Kartepe Hipodromunda at yarışları yapılmaktadır. Yarışlar her yıl kasım ayında başlayıp nisan ayı sonuna kadar haftada iki yarış olarak düzenlenmektedir
Kocaeli İli sınırları içerisinde aynı dönemde kaydedilen Canlı Küçükbaş Hayvan sayısı ise; 96.985 adet Koyun ve 23.938 adet Keçi olmak üzere toplam 120.923’tür. İlde en fazla küçükbaş hayvan yetiştiriciliği Gebze ilçesinde yapılmaktadır. Kocaeli İlinde bulunan küçükbaş hayvanların cins, yaş ve cinsiyetlerine göre sayıları aşağıdaki tablolarda (Tablo B) gösterilmektedir
Tablo B. Kocaeli’de Bulunan Canlı Küçükbaş Hayvanların Cins, Yaş ve Cinsiyetlerine göre sayıları
|
HAYVANIN CİNSİ, YAŞI ve CİNSİYETİ |
ADET |
|
Koyun (Merinos), Canlı, 6 aydan küçük dişi ve erkek (Kuzu) |
1.947 |
|
Koyun (Merinos), Canlı, 6- 12 ay arası dişi ve erkek (Toklu) |
2.273 |
|
Koyun (Merinos), Canlı, 12- 24 ay arası dişi ve erkek (Şişek) |
3.208 |
|
Koyun (Merinos), Canlı, 2 ve daha yukarı yaşta dişi (Koyun) |
6.444 |
|
Koyun (Merinos), Canlı, 2 ve daha yukarı yaşta dişi (Koç) |
302 |
|
Koyun (Yerli ve diğerleri), Canlı, 6 aydan küçük dişi ve erkek (Kuzu) |
17.601 |
|
Koyun (Yerli ve diğerleri), Canlı, 6- 12 ay arası dişi ve erkek (Toklu) |
12.384 |
|
Koyun (Yerli ve diğerleri), Canlı, 12- 24 ay arası dişi ve erkek (Şişek) |
16.496 |
|
Koyun (Yerli ve diğerleri), Canlı, 2 ve daha yukarı yaşta dişi (Koyun) |
30.413 |
|
Koyun (Yerli ve diğerleri), Canlı, 2 ve daha yukarı yaşta dişi (Koç) |
5.917 |
|
Keçi (Kıl Keçisi ve diğerleri), Canlı, 6 aydan küçük dişi ve erkek (Oğlak) |
2.439 |
|
Keçi (Kıl Keçisi ve diğerleri), Canlı, 6- 12 ay arası dişi ve erkek (Çebiç) |
4.527 |
|
Keçi (Kıl Keçisi ve diğerleri), Canlı, 12- 24 ay arası dişi ve erkek (Gezdan) |
4.189 |
|
Keçi (Kıl Keçisi ve diğerleri), Canlı, 2 ve daha yukarı yaşta dişi (Keçi) |
11.817 |
|
Keçi (Kıl Keçisi ve diğerleri), Canlı, 2 ve daha yukarı yaşta dişi (Teke) |
966 |
|
TOPLAM |
120.923 |
İlde mevcut olan büyükbaş ve küçükbaş hayvan varlıkları ile yılda yaklaşık 13.800 ton kırmız et, ve yaklaşık 40 milyon litre süt, üretimi yapılmaktadır. Kocaeli’nde, yukarıda sıralanan canlı ekonomik hayvan varlığının değeri 2020 yılı itibariyle 1.096.392.000 Türk Lirası olarak hesaplanmaktadır .
Kocaeli ilinde ticari kanatlı hayvancılık sektörü de oldukça gelişmiştir ve etçi tavuk işletmelerinde yoğun üretim yapılmaktadır. 2020 yılı itibariyle ilde bulunan Kanatlı mevcudu; 636.295 adet yumurtacı tavuk, 8.621.682 adet broiler cinsi tavuk, 568.700 adet damızlık tavuk ve 151.770 adet hindi olmak üzere toplam 9.978.447 adettir. Broiler cinsi tavuklar yılda 4 veya 5 kez döl verebildikleri için toplam sayıları yılda yaklaşık 40 milyona ulaşmaktadır. Yılda üretilen yumurta miktarının, 50 milyon adet damızlık ve 310 milyon adet sofralık olmak üzere yaklaşık 360 milyon olduğu tahmin edilmektedir.
Kocaeli’de 54.101 koloni ile arıcılık yapılmakta olup 2020 yılı itibariyle Arı Yetiştiricileri Birliği’ne kayıtlı 550’si aktif olmak üzere 1000 üye bulunmaktadır. Yien 2020 yılı kayıtlarına göre devletten teşvik alan 45.000 arı kolonisi bulunmaktadır. Resmi olarak kayıt altına alınmış olan yaklaşık 15000 koloni de dahil edildiğinde ildeki toplan arı kolonisi sayısının 60.000 olduğu tahmin edilmektedir. Karakovan balı, kestane balı, çiçek balı ve çam balının yanı sıra polen ve propolis üretimleri de yapılmakta olup yılda 1.082 ton bal toplanmaktadır. Genellikle her yılın Haziran-Eylül ayları arasında Kocaeli’nde bulunan arı kolonileri, yılın diğer dönemlerinde Akdeniz ve Doğu Anadolu Bölgeleri’ndeki illere taşınmaktadır.
KAYNAKLAR
https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Tarim-111 (Erişim tarihi Eylül 2021); http://www.kocaeli.gov.tr/kocaelinde-tarim-ve-hayvancilik (Erişim tarihi Eylül 2021); TUİK 2020.
Halim Aytekin ERGÜL